تاریخچه رستوران های مدرن تهران
مفهومی به نام رستوران برای اولین بار در سال 1765 میلادی در شهر پاریس شکل گرفت. مردی به نام بولانگر در این سال برای اولین بار در مغازه خود با پخت غذا و سرو آن به دلخواه مشتری واژه رستوران را به فرهنگ لغات مردم اضافه کرد و باعث شد که مردم فرانسه بولانگر را الگوی خود قرار داده و ظرف مدت چند سال تعداد رستوران های مدرن در این کشور افزایش یافتند.
از دوران پادشاهی قاجار تا به امروز همواره رستوران های مدرن یکی از مهم ترین مکان ها برای افراد ثروتمند و شاخص ایران به شمار میرود تا بتوانند دورهمی های دوستانه و مهمانی های خاص خود را در آنجا برگزار نمایند. از خصوصیت های رستوران لاکچری و مدرن میتوان به دکوراسیون خاص و شیک، منو های با کیفیت و متنوع، پرسنل و خدمات عالی اشاره کرد. این رستوران ها از قدیم همواره رشد و تکامل خود را ادامه داده تا به نقطه کنونی رسیدند.ما در این مقاله به بررسی تاریخچه راه اندازی اولین رستوران های تهران می پردازیم.
رستوران های مدرن در دوران قاجاریه
در ایران رستوران ها از زمان صفویه پدیدار شدند ولی اولین رستوران مدرن ایران برای اولین بار در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار تاسیس شد.
این مکان ها که عموما به منظور سرگرمی و تفریح و یا دیدارهای رسمی و گفتگو مورد استفاده مردم ثروتمند و مهم جامعه بودند معمولا در نزدیکی قصرها و خانه های اشرافی و اکثرا در مرکز شهر ساخته میشدند تا عبور و مرور در رستوران ها سهل و اسان باشد.
شکل گیری اولین چلوکبابی یا همان رستوران در ایران داستان مفصل و جالبی دارد. روزی ناصرالدین شاه به همراه چند نفر از دوستان و سرآشپز مخصوص به نام حاج علی برای شکار عازم تبریز میشوند. در این سفر ناصرالدین شاه از سرآشپز خود درخواست می کند تا با گوشت شکاری یک غذای لذیذ درست کند و سرآشپز نیز با نشان دادن چشمه هایی از هنر آشپزی خود غذایی درست می کند که شاه تا آن زمان غذایی به لذیذی آن نخورده بوده است.
سال ها بعد یعنی در سال 1254 نایب غلامحسن فرزند حاج علی یا همان سرآشپز معروف ناصر الدین شاه که تمام فوت و فن های آشپزی را از پدر خود آموخته بود با خانواده از تبریز به تهران مهاجرت کرده و اولین رستوران مدرن و لوکس آن زمان را به نام نایب افتتاح میکند و این سرآغازی برای ورود رستوران های مدرن و لاکچری به ایران بود.
رستوران نایب سال ها برترین رستوران تهران بود و تاثیر بسیار شگرفی در فرهنگ و تاریخ ایران گذاشت تا جایی که این مکان به عنوان نماد ثروت و قدرت در ایران شناخته میشد.
رستوران های مدرن در دوران پهلوی
با آغاز دوران سلطنت حکومت پهلوی در ایران کشور به سمت مدرنیته و توسعه اجتماعی حرکت کرد. رستوران ها در این دوره علاوه بر اینکه غذاهای لذیذ و متنوعی ارائه میدادند، به عنوان مراکز اجتماعی و فرهنگی نیز شناخته می شدند. در این دوره کم کم رستوران ها با طراحی های مدرن و زیبا سعی میکردند تا خواسته اشراف یا همان قشر مرفح جامعه را پاسخ دهند.
در دوره پهلوی، با تأسیس هتلهای بینالمللی معروف مانند هتل آبشار در تهران، رستورانهای مدرن نیز به عنوان بخشی از تجربه اقامت در این هتلها معرفی شدند. این رستورانها به عنوان جزئی از صنعت گردشگری و خدمات هتل داری در دوران پهلوی شناخته میشدند و به ترویج فرهنگ غذا و هنر آشپزی ایرانی کمک زیادی کردند.
بهترین رستورانی که در این دوره شروع به کار کرد رستوران شرف الاسلامی بود. این رستوران که در سال 1317 و همزمان با آغاز دوره مدرن و امروزی شدن بازار تهران افتتاح شد تا مسافرین و مشتریانی که به بازار تهران مراجعه میکردند بتوانند ساعات استراحت خود در وعده ناهار را در این رستوران بگذرانند.
رستوران داری مدرن در دوران پس از انقلاب ایران
در سال 1979 با شروع انقلاب در ایران و سرنگونی دولت پهلوی شرایط سیاسی و اجتماعی ایران دگرگون شد و باعث کند شدن روند توسعه رستوران های مدرن گردید. در ابتدای انقلاب و سپس با آغاز جنگ تحمیلی در ایران اکثر رستوران ها تحت تاثیر این شرایط یا تعطیل شدند و یا خدمات خود را به شدت کاهش دادند. اما با پایان جنگ و بهتر شدن روز به روز اقتصاد کشور و بهبود شرایط خدمات، رستوران ها دوباره کار خود را از سر گرفتند.
رستوران ها با گسترش خدمات خود پس از انقلاب ایران دیگر از تک بعدی بودن خود را خارج کرده و به چند بخش جدا تقسیم شدند که از جمله آنها میتوان به کافه، کافه رستوران، غذاخوری، سفره خانه و …. اشاره کرد.
اولین رستوران زیبا و دل نواز که بعد از انقلاب در تهران افتتاح شد رستوران عالی قاپو در حوالی میدان ونک بود. این رستوران که از سال 1358 کار خود را آغاز کرد با معماری شاهکار و بی نظیر خود به جد اولین سفره خانه سنتی ایران بود که بعد ها به اولین کافه رستوران با موسیقی زنده تهران نیز تبدیل شد.
رستوران های مدرن در دوران امروزی
امروزه اما تعداد رستوران های لوکس در شهر تهران افزایش چشم گیری داشته و با سبک و سیاق متفاوت تری نسبت به گذشته به مشتریان خدمات ارائه می دهند. کیفیت غذاها و مواد اولیه استفاده شده در طبخ نسبت به قبل بسیار بهتر شده، منوها متنوع تر شده و میتوان در منوها انواع غذاهای ایرانی و فرنگی را سفارش داد، دکوراسیون داخلی و مبلمان رستورانها بسیار شیک و مجلسی شده و در کل سبک یک رستوران شیک و مجلل نسبت به رستوران های سنتی که در دوران قاجاریه و یا پهلوی میدیدم بسیار متفاوت تر شده است.
از مزیت های دوره ی کنونی میتوانیم به این اشاره کنیم که به علت زیادتر شدن تعداد رستوران های مدرن مشتریان همواره حق انتخاب بیشتری دارند. بطور مثال در زمان حال اگر شما بخواهید به یک رستوران قیمت مناسب بروید و یا دنبال بهترین رستوران خانوادگی تهران هستید با یک جستجو ساده میتوانید تعداد بیشماری رستوران در مناطق مختلف تهران پیدا کرده و نسبت به سلیقه و ذائقه خود بهترین گزینه برای صرف غذا را انتخاب کنید. این افزایش تعداد رستوران ها یک مزیت مهم دیگر نیز دارد و آن این است که باعث ایجاد رقابت میشود و رستوران ها برای اینکه مشتری های خود را از دست ندهند باید کیفیت و خدمات خود را همواره ارتقا دهند.
تاثیرات سیاسی بر رستوران ها در طول تاریخ
در طول تاریخ رستوران ها همواره با مشکلاتی دست و پنجه نرم کرده اند که به چند جنبه مختلف میتوان تقسیم کرد:
تحریم ها و تحولات اقتصادی
تحریم ها و تحولات اقتصادی همواره یکی از چالش های پیش روی رستوران های مدرن است. افزایش روز به روز قیمت های مواد اولیه، نوسانات ارزی و در نتیجه کاهش قدرت خرید مردم میتواند باعث کمتر شدن مشتریان و بالطبع کاهش درآمد رستوران ها شود.
تصمیمات دولت
تصمیمات دولت در زمینه مالیات، قوانین سخت گیرانه بهداشتی و امنیتی، قوانین سخت برای مجوزهای کار و … میتواند تاثیر بسزایی در عملکرد رستوران ها داشته باشد.
رفتار مشتریان و انتظارات جامعه
تغییرات سیاسی میتواند تاثیر زیادی بر رفتار مشتریان بگذارد. بطور مثال ممکن است به دلیل برخی تغییرات در شرایط اقتصادی یا اجتماعی جامعه مشتریان از حضور در رستوران های لوکس دوری نمایند و یا بالعکس در زمان های بخصوص دنبال تجربه هایی خاص از این رستوران ها باشند.
تاثیر سیاست های گردشگری
بالطبع یکی از مهمترین مشتریان رستوران ها را گردشگران تشکیل می دهند. سیاست ها و ترویج گردشگری و ورود گردشگران داخلی و خارجی میتواند بازار رستوران ها را گسترش داده و مشتریان زیادی را به این رستوران ها روانه کند.
تاثیر بر روند معاملات و صادرات
رستوران های لاکچری در صورتی که به منابع و مواد اولیه وارداتی نیاز داشته باشند تحت تاثیر تغییرات سیاسی در میزان ورود و صادرات کالاها و مواد اولیه مورد نیاز قرار می گیرند.
کلام آخر
همانطور که خواندید ما در این مقاله تاریخچه و سرآغاز تاسیس رستوران های لوکس تهران را از زمان قاجاریه که اولین رستوران در آن دوره افتتاح شد تا زمان حال که رستوران ها رشد و گسترش یافته اند بررسی کردیم. بعلاوه توضیح مختصری راجع به اولین رستوران هایی که در هر دوره تاریخ بنا شد نیز دادیم.
همچنین شما با مراجعه به سایت بریم بریم میتوانید اطلاعات بیشتری نسبت به برترین رستوران های لاکچری تهران و در کل راهنمای سفر به تهران به دست آورید.